گبه نوعی زیرانداز است و از نظر ارزش هنری همچون بافت و خرید فرش کاشان ارزش هنری بالایی دارد به طوریکه درحال حاضر در سرتاسر دنیا طرفداران بسیاری دارد.به گفته بعضی از محققان دلیل نام گذاری گبه برای این نوع از قالیچه ضخیم بودن و کاربرد آن درمورد عواملی مختلف همچون حفاظت در برابر سرما می باشد.شاید تاریخچه ی تولید و پیدایش گبه متعلق به زمان انسان های اولیه باشد زیرا در آن زمان انسان ها از پوست حیوانات به عنوان زیرانداز استفاده می کرده اند و به مرور زمان توانسته اند از پشم حیوانات مختلف اولین زیراندازها از جنس تار و پود را برای خود بسازند که یکی از آن ها گبه بوده است.
گبه را با نام قالیچه خرسک نیز می شناسند که از جنس قالی است با چند تفاوت مثل پرزهای بلندتر آن و سایزهای کوچک تر ان نسبت به قالی و همچنین هنر عشایر مناطقی همچون خراسان و شیراز و بوشهر و . است و می توان ان را به عنوان سرمایه اصلی این مردم به شمار آورد.از پیشگامان این هنر عشایر استان فارس هستند که در زمینه گبه بافی سابقه ای 150 ساله دارند.عشایر این منطقه شامل ایل های قشقایی، ممسنی،بختیاری و خمسه است و با قاطعیت تمام می توان گفت که گبه های بافت ترکان قشقایی فارس از بهترین و معروف ترین گبه هاست به طوریکه در دیگر کشورها نیز اعتبار و اهمیت خاصی در بین مردم دارد.
از دیگر مناطقی که به بافت گبه مشغول می باشند شامل تل گر، باشت، دوگنبدان، ده شیخ، چرام در شهرستان کهکیلویه و بویراحمد، چشمه بلقیس، ده علیا و ده سفلی علیا، ده کهنه و برازجان و حوزه های روستایی شول از استان بوشهر می باشند.
همان طور که پیش تر گفته شد پرزهای بلند که بعضا به یک سانتی متر هم میرسند و پودهای بیشتری که در گبه ها به کار می رود که البته دلیل نرم بودن گبه ها می باشد و همچنین سایزهای کوچک تر گبه ها نسبت به فرش ها از تفاوت های مهم گبه ها نسبت به فرش ها می باشد.
دلیل انواع مختلف طرح و نقش های زیبا و متفاوت گبه های دستبافت، نقش پردازی های ذهنی و سنتی بافندگان آنها می باشد.زیرا برای بافت گبه های سنتی از هیچ نقشه ای استفاده نمی شود و بافندگان هر آنچه در ذهن خود دارند را در گبه های دستبافت خود به نمایش می گذارند.به همین دلیل است که اگر شما میلیون ها گبه ی دستبافت را در کنار هم قرار دهید هیچ کدام از آنها با دیگری مشابه نخواهد بود و همین نکته یکی دیگر از دلایل با ارزش بودن گبه ها می باشد.
گبه های دستبافت بر روی دارهای زمینی و به صورت فارسی باف بافته می شود اما در بعضی از مناطق به روش ترکی باف نیز بافته می شوند.رنگ زمینه این گبه ها عمدتا رنگ های روشن مثل شیری و کرم و سفید می باشد.برای بافت گبه از پشم خود رنگ همراه با موی بز استفاده می شود.پشم ها بعد از شستشوی کامل ریسیده شده و بعد برای بافت گبه استفاده می شوند.
درباره این سایت